Autenticar
Main menu

A AEG utiliza cookies para o melhor funcionamento do portal.

O uso deste site implica a aceitaçom do uso das ditas cookies. Podes obter mais informaçom aqui

Aceitar
Fernando Venâncio e a fronteira lingüística do norte

Fernando Venâncio e a fronteira lingüística do norte

Joám L. Facal

A Fernando Venâncio, Ernesto Vázquez de Sousa e Maurício Castro, cúmplices involuntários deste artigo

Apesar do meu deficiente conhecimento da trajectória intelectual de Fernando Venâncio, guardo grande apreço polo professor e pola lucidez e firmeza com que defende as suas posiçons sem fugir da polémica nem vulnerar a deferência devida ao opositor.

Na sua presença ocasional nos debates do PGL, o professor gosta de advertir sobre o perigo de isolamento que ameaça o reintegracionismo sem, no entanto, desconsiderar o movimento. Talvez saiba ou suspeite que algumhas dissonáncias que ele crê perceber som apenas respostas reactivas ao férreo isolamento programado com que as instáncias do poder pretendem abafar o movimento. Os economistas gostam de qualificar situaçons como estas de abuso de posiçom dominante. Ou pode, talvez, que pondere o facto de o reintegracionismo ser o único movimento empenhado em manter o galego na órbita que lhe é própria: a do galego-português. Umha posiçom de fronteira — neste caso interna — sempre incómoda como Fernando Venâncio, transfronteiriço de vocaçom, terá experimentado.

O que nom admite dúvida é o interesse permanente do professor de Mértola pola problemática que agita a fronteira norte da língua portuguesa, além da polémica ortográfica e do difícil equilíbrio entre o galego amortecido e a opulência do português.

O idioma secular dos galegos, que resistiu séculos da assimilaçom, parece esmorecer sem remédio conhecido no momento em que conta com o melhor quadro legal protector: a Lei de normalizaçom linguística (1983) e a Lei Paz Andrade (2014), promovida esta polo reintegracionismo e referendada polo Parlamento a fim de incorporar o português ao curriculum escolar. Falta apenas vontade política para pô-las em prática.

Nom queremos esquecer o importante avanço experimentado nos últimos anos no instrumental filológico a dispor do letrado e o especialista: dicionários e estudos lexicográficos, gramáticas de qualidade, mapa linguístico, concorridas aulas de português, infantários Semente em corajosa expansom, multiplicaçom de contactos com os países da lusofonia potenciados pola Rede.

A Galiza tem reconhecido o status de nacionalidade histórica na Constituiçom espanhola sem que este facto se tenha traduzido em avanços no uso e consideraçom do galego, em flagrante contraste com o vigoroso processo normalizador acometido em Catalunha e no País Basco.

É verdade, devemos reconhecer, o Partido Popular, que opera na Galiza como opçom política por defeito, é umha gravosa rémora para a reabilitaçom cultural do país apesar de nom superar 48% do apoio eleitoral. A influência do conservadorismo espanholista é bastante maior em todo o caso por culpa da afável cumplicidade de umha parte substancial dos agentes institucionais da gestom cultural. Tampouco ajuda a cautelosa posiçom da intelectualidade portuguesa sobre um conflito cultural que dificilmente deveria considerar alheio. A fronteira linguística do norte, fonte originária e inevitável sócio europeu do português, mereceria mais atençom e mesmo cordial cumplicidade nesta hora da Europa en construçom e da Espanha agitada por conflitos identitários irresolutos. Umha actualizaçom inteligente do discurso de Rodrigues Lapa, penso eu, seria bem-vinda como antídoto ao pinheirismo insidioso que impera nas instituiçons culturais do país.

Em 2011, a Revista Grial, no seu número 192 dedicado a Álvaro Cunqueiro, inseria um memorável artigo de Fernando Venâncio1: O indesejado ditongo –ão, onde, com a habitual desinibiçom e independência de critério costumada, o filólogo de Mértola desvendava a origem e evoluçom do ubíquo ditongo que, do meu ponto de vista, traceja um autêntico parte-águas ou linha divisória entre os paradigmas actualmente em pugna pola codificaçom ortográfica do galego.

Leccionam os gramáticos que o sufixo castelhano [-ción] procede do nominativo latino [-tio] com ablativo [-tione]. Nom será preciso lembrar o vivo debate que abriu na Galiza este sufixo revelador a partir de Carvalho Calero. A opçom [-ción] é a couraça inexpugnável da RAG, a [-ão] identifica os textos canónicos da AGAL em quanto os tradicionais sufixos [-om, -am] som agora marca distintiva da AEG. A primeira hipótese ortográfica ancora irremediavelmente na norma espanhola, a segunda, na ampla koiné cosmopolita do português e a terceira nos primórdios da língua emergente do latim. Foi neste nervo axial onde pousou o seu resoluto escalpelo filológico Fernando Venâncio. O portal da AEG acolheu com prazer o penetrante artigo, afinal de 2016, que iluminava o indesejado efeito nivelador do avassalador sufixo.

Poucos meses antes, o portal da AEG já inserira outro incitante artigo de Fernando Venâncio, centrado desta vez na situaçom do galego e os problemas que suscitava2. Nele, o filólogo interpelava directamente a opiniom pública portuguesa — ou, se preferirem, a opiniom letrada — por conta do seu flagrante ponto cego aplicado á fronteira linguística do norte:

São problemas espanhóis, eles que se avenham. Portugal é aquele país perfeito, um só povo, uma só nação, uma só cultura, uma só língua, com as fronteiras mais antigas da Europa, e portanto do Mundo... É quase, quase verdade. Isto, porque a fronteira linguística é tudo menos aquela perfeição. Há uns esbatidos, umas infiltrações, umas continuidades. Em suma, uma série de vagos problemas. Esbatidos, infiltraçons, continuidades: impossível descrever melhor o ténue ecoar da irmandade linguística reprimida e persistente.

A constelaçom galaico-portuguesa contém órbitas variadas, mutuamente alheias por causa dessa inveterada ilusom que privilegia erradamente a própria: a portuguesa, a galega, a brasileira, as africanas. As fronteiras entre órbitas som objecto de guarda permanente e nom deixam de produzir estranhas miragens, mormente em termos de ensimesmamento mas também de animosas propostas de aboliçom ou confluência como um lusismo abrangente e a-histórico, que já fora analisado em profundidade por Eduardo Lourenço3, ou, pior ainda, de autismo nacionalista que nos consagra como povo eleito ou mártir, segundo preferências.

Fernando Venâncio, de volta a casa depois de ter leccionado em Utreque e Amsterdam, é perito em fronteiras. Gostaríamos de crer que é chegado o tempo propício para ele contribuir a desenlear o subtil fio azul que une desde a latinidade tardia Galiza e Portugal. Fio oculto por séculos de estatolatria, inoculada em doses homeopáticas a geraçons de escolares e licenciados a um lado e outro do rio Minho matricial para convencê-los de que o idioma em que trovárom os jograis a língua inaugural é história definitivamente cancelada: arcaico dialecto do espanhol ao norte, idioma nacional em exclusiva, engendrado por imaculada conceiçom, ao sul.

1 https://www.aeg.gal/opiniom/item/87-o-indesejado-ditongo-ao

3 Eduardo Lourenço (2004): Imagem e miragem da lusofonia, Gradiva, Lisboa

 

Última modificação emSexta, 22 Junho 2018 09:49
Avalie este item
(0 votos)

300 comentários

  • ppu-pro_Pl
    ppu-pro_Pl Sexta, 05 Abril 2024 14:08 Link do comentário

    Наша группа квалифицированных мастеров подготовлена предъявить вам прогрессивные подходы, которые не только обеспечивают надежную защиту от прохлады, но и преподнесут вашему зданию стильный вид.
    Мы практикуем с современными веществами, заверяя долгосрочный термин эксплуатации и блестящие результаты. Изоляция внешнего слоя – это не только экономия тепла на отоплении, но и забота о окружающей природе. Сберегательные технологические решения, какие мы осуществляем, способствуют не только дому, но и поддержанию природных богатств.
    Самое основное: Услуги по утеплению стен снаружи стоимость работ у нас стартует всего от 1250 рублей за квадратный метр! Это доступное решение, которое преобразит ваш помещение в истинный теплый местечко с минимальными затратами.
    Наши пособия – это не только утепление, это составление площади, в где каждый деталь показывает ваш уникальный образ. Мы примем все все ваши пожелания, чтобы осуществить ваш дом еще еще более приятным и привлекательным.
    Подробнее на http://ppu-prof.ru/
    Не откладывайте занятия о своем жилище на потом! Обращайтесь к исполнителям, и мы сделаем ваш дворец не только теплым, но и стильным. Заинтересовались? Подробнее о наших проектах вы можете узнать на сайте компании. Добро пожаловать в пространство комфорта и стандартов.

  • Dennispipse
    Dennispipse Quarta, 21 Fevereiro 2024 08:26 Link do comentário

    https://guide.in.ua/business/679613/%D0%BA%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B5-%D0%BE%D0%B1%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B8-%D1%82%D0%B5%D0%BF%D0%BB%D0%BE%D0%BA%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D0%BA-%D0%B8%D0%BD%D1%84%D1%80%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%BD%D1%8B%D0%B5-%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D0%BB%D0%B8-%D1%8D%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B5-%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BD%D1%86%D0%B5%D1%81%D1%83%D1%88%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B8-%D1%85%D0%B0%D1%80%D0%BA%D1%96%D0%B2
    https://poltava.sq.com.ua/rus/news/novosti_partnerov/27.11.2021/keramiceskie_paneli_dlya_osnovnogo_ili_dopolnitelnogo_obogreva_v_ukraine
    https://www.0522.ua/list/282162
    https://www.0512.com.ua/list/349258
    https://www.06274.com.ua/list/349260
    https://www.0642.ua/list/343502
    https://www.05366.com.ua/list/362267
    https://www.0412.ua/list/362268
    https://goloskarpat.info/rus/associated/60145e315508c/
    https://www.0382.ua/list/349903
    https://www.0552.ua/list/349261

  • ppu-prof_Pl
    ppu-prof_Pl Quarta, 24 Janeiro 2024 00:08 Link do comentário

    Наша команда квалифицированных мастеров готова предложить вам передовые приемы, которые не только обеспечивают надежную безопасность от холодных воздействий, но и дарят вашему домашнему пространству современный вид.
    Мы трудимся с современными веществами, гарантируя постоянный время работы и выдающиеся решения. Утепление внешней обшивки – это не только сокращение расходов на прогреве, но и забота о экосистеме. Сберегательные технологические решения, каковые мы претворяем в жизнь, способствуют не только вашему, но и поддержанию природных ресурсов.
    Самое основное: Утепление дома снаружи услуги у нас стартует всего от 1250 рублей за квадратный метр! Это доступное решение, которое изменит ваш хаус в истинный душевный местечко с минимальными затратами.
    Наши примеры – это не единственно изоляция, это созидание поля, в где всякий член отразит ваш личный манеру. Мы примем в расчет все ваши просьбы, чтобы преобразить ваш дом еще более комфортным и привлекательным.
    Подробнее на http://www.ppu-prof.ru/
    Не откладывайте труды о своем доме на потом! Обращайтесь к специалистам, и мы сделаем ваш дом не только теплым, но и моднее. Заинтересовались? Подробнее о наших трудах вы можете узнать на интернет-портале. Добро пожаловать в пределы гармонии и качества.

  • 61
    61 Quarta, 15 Novembro 2023 15:34 Link do comentário

    61

  • Прогон сайта Jem

    Прогон сайта с использованием программы "Хрумер" - это способ автоматизированного продвижения ресурса в поисковых системах. Этот софт позволяет оптимизировать сайт с точки зрения SEO, повышая его видимость и рейтинг в выдаче поисковых систем.

    Хрумер способен выполнять множество задач, таких как автоматическое размещение комментариев, создание форумных постов, а также генерацию большого количества обратных ссылок. Эти методы могут привести к быстрому увеличению посещаемости сайта, однако их надо использовать осторожно, так как неправильное применение может привести к санкциям со стороны поисковых систем.

    Прогон сайта "Хрумером" требует навыков и знаний в области SEO. Важно помнить, что качество контента и органичность ссылок играют важную роль в ранжировании. Применение Хрумера должно быть частью комплексной стратегии продвижения, а не единственным методом.

    Важно также следить за изменениями в алгоритмах поисковых систем, чтобы адаптировать свою стратегию к новым требованиям. В итоге, прогон сайта "Хрумером" может быть полезным инструментом для SEO, но его использование должно быть осмотрительным и в соответствии с лучшими практиками.

  • Hectorten
    Hectorten Quinta, 14 Setembro 2023 03:38 Link do comentário

    Amazing loads of beneficial info.
    essay writing service paypal buy a research paper for college customized term papers write my research paper for me proposal research paper paper writing services research paper writing services business proposal writing service article proposal help me write a research paper

  • Hectorten
    Hectorten Terça, 12 Setembro 2023 23:15 Link do comentário

    Wonderful posts, Regards!
    linkedin writing service help writing an essay essay on helping poor people college admissions essay help expository essay help cheap essay writing service fast phd research paper dissertation essay dissertation statistics service dissertation assistance service

  • Hectorten
    Hectorten Domingo, 10 Setembro 2023 10:59 Link do comentário

    Nicely put, Cheers!
    essay writing service 2018 essay writting essay writer help cheap custom essay writing service essay writing service buy reliable essay writing service uk paper writing service nursing research paper writing service 2019 custom paper research paper writing services reviews

  • Hectorten
    Hectorten Domingo, 10 Setembro 2023 06:01 Link do comentário

    Awesome material, Thanks a lot!
    are essay writing services legit cv writing service near me pro essay writing service reviews book blurb writing service has anyone ever used an essay writing service best will writing service dissertation editing services completing a dissertation custom dissertation dissertation company

  • Hectorten
    Hectorten Sábado, 09 Setembro 2023 03:32 Link do comentário

    Thanks! Ample content.
    college essay writing help write my essay service best writing service discount code best admission essay writing service essay writing samples college paper writing service essay writing service reviews best ksa writing service wikipedia writing service reflective essay writing services

Deixe um comentário

Certifique-se de preencher os campos indicados com (*). Não é permitido código HTML.

voltar ao topo

Facebook Twitter RSS Global